انتخاب روغن موتور مناسب یکی از چالش‌برانگیزترین مسائلی است که رانندگان با آن روبرو می‌شوند و اهمیت آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست. انتخاب نادرست روغن موتور می‌تواند به‌طور جدی عملکرد خودرو را تحت تاثیر قرار دهد و مشکلات جدی برای اجزای آن ایجاد کند.
به‌عنوان مثال، اگر روغن انتخابی دارای ویسکوزیته بالایی باشد، قطعات موتور برای حرکت به انرژی بیشتری نیاز خواهند داشت که این امر در نهایت منجر به افزایش مصرف سوخت می‌شود و راننده را با هزینه‌های اضافی مواجه می‌سازد. از سوی دیگر، انتخاب روغن با ویسکوزیته پایین می‌تواند کیفیت روانکاری را تحت‌الشعاع قرار دهد و باعث آسیب دیدن قطعات حساس موتور گردد. علاوه بر ویسکوزیته، عواملی چون نوع موتور، شرایط آب و هوایی، و حتی الگوی رانندگی نیز در انتخاب روغن موتور باید لحاظ شوند. بنابراین مهم است که هنگام خرید روغن موتور به دقت نکات مختلفی را در نظر بگیرید. در ادامه پنج فاکتور کلیدی که باید در نظر گرفته شوند، معرفی می‌شود. با آگاهی از این فاکتورها، دیگر مشکل خاصی در انتخاب بهترین روغن موتور نخواهید داشت و این اطلاعات به ویژه برای متخصصان تعویض روغن موتور خودرو نیز ضروری و ارزشمند خواهد بود.
روغن موتور به عنوان یک ترکیب شیمیایی حائز اهمیت، نقش کلیدی در عملکرد بهینه و حفاظت از قطعات موتور خودرو دارد. این ماده از ترکیب روغن پایه با افزودنی‌های متنوعی تشکیل می‌شود که هر یک به نوبه خود به بهبود ویژگی‌های عملکردی روغن کمک می‌کنند. در حقیقت، انتخاب صحیح روغن موتور نه تنها بر عمر موتور تأثیرگذار است، بلکه در مصرف سوخت و میزان آلودگی تولیدی توسط خودرو نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. روغن نادرست می‌تواند کارکرد موتور را کاهش دهد و موجب افزایش مصرف سوخت گردد، به طوری که در درازمدت نه تنها به موتور آسیب می‌زند، بلکه باعث افزایش تولید آلاینده‌ها می‌شود که این خود یک چالش زیست‌محیطی محسوب می‌گردد. به همین دلیل، انتخاب روغن مناسب امری حیاتی است که مستلزم داشتن اطلاعات کافی و تخصصی در این حوزه می‌باشد. برای خرید روغن موتور، آشنایی با فاکتورهای مهمی مانند دفترچه راهنمای خودرو، استانداردهای جهانی، ویسکوزیته، نوع روغن و برند معتبر اهمیت بالایی دارد. با شناخت این معیارها، می‌توانید انتخابی مطمئن داشته باشید و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید، ضمن اینکه به بهبود عملکرد خودروی خود کمک نموده و زمان مفید استفاده از موتور را افزایش دهید. بنابراین، اگر تمایل دارید که با یک انتخاب آگاهانه، از سلامت و کارایی خودروی خود اطمینان حاصل کنید، در گام اول به این نکات توجه داشته و خریدی هوشمندانه را تجربه کنید.
1- پیش از خرید روغن موتور، بررسی دفترچه راهنمای خودرو از اصولی‌ترین و بنیانی‌ترین اقداماتی است که هر راننده باید به آن توجه نماید. این دفترچه، که به همراه هر خودرو به خریدار ارائه می‌شود، حاوی اطلاعات جامع و دقیقی درباره نگهداری و سرویس قطعات مختلف خودرو است. در این میان، یکی از کلیدی‌ترین بخش‌ها به انتخاب روغن موتور مربوط می‌شود. با یک جستجوی ساده در صفحات دفترچه راهنما، شما می‌توانید مشخصات و نوع بهترین روغن موتور مناسب برای خودروی خود را پیدا کنید. این انتخاب نباید صرفاً به لحاظ نوع روغن محدود شود، بلکه در نظر گرفتن شرایط فصلی نیز اهمیت بالایی دارد؛ زیرا روغن موتورها باید بر اساس تغییرات دمایی و جوی در فصول مختلف تعویض شوند. به عنوان مثال، دفترچه راهنمای خودروی ماکسیما روغن موتور مناسب برای فصل تابستان را 10W40 و برای فصل زمستان 10W30 معرفی کرده است. لذا توصیه می‌شود همواره به توصیه‌های ارائه‌شده از سوی شرکت سازنده توجه کنید تا عملکرد بهینه‌ای از خودرو خود کسب کنید و از عواقب احتمالی ناشی از استفاده نادرست روغن موتور جلوگیری نمایید. این رویکرد نه تنها عمر موتور خودرو را افزایش می‌دهد بلکه به بهبود کارایی و کاهش مصرف سوخت نیز کمک شایانی خواهد کرد.
2- در فرآیند خرید روغن موتور، رعایت استانداردها نه تنها به حفظ عملکرد بهینه موتور کمک می‌کند، بلکه می‌تواند در درازمدت هزینه‌های تعمیر و نگهداری را نیز کاهش دهد. یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین استانداردها در این زمینه، استاندارد API (انجمن نفتی آمریکا) است که با انجام آزمایشات متعدد، برچسب‌های کیفی متفاوتی را برای انواع روغن موتور تعیین می‌کند. این برچسب‌ها به دو دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند: روغن‌های موتور سری C، که مناسب برای موتورهای دیزلی هستند و در کنار آن‌ها می‌توان حروف A تا N را مشاهده نمود؛ و روغن‌های موتور سری S، که برای موتورهای بنزینی طراحی شده و حروف A تا J را در کنار خود دارند. نکته مهم این است که با افزایش حرف انگلیسی دوم در برچسب استاندارد، کیفیت روغن نیز به طرز محسوسی افزایش می‌یابد. به عنوان مثال، روغن موتور با برچسب استاندارد SB از روغن موتور دارای برچسب SC، کیفیت بالاتری دارد. همچنین مشاهده حروف SAE در برچسب محصول به این معناست که روغن تولید شده برای موتورهای بنزینی طراحی و کیفیت نسبتا مطلوبی را ارائه می‌دهد. لذا توجه به این استانداردها می‌تواند به انتخاب بهینه و مناسبی از روغن موتور منتهی شود که در نهایت موجب بهبود عملکرد و افزایش طول عمر موتور خودرو خواهد شد.
3- ویسکوزیته به عنوان مهمترین فاکتور در انتخاب روغن موتور، نقش اساسی و منحصر به فردی دارد که نمی‌توان از اهمیت آن غافل شد. این ویژگی فیزیکی، به وضوح بیانگر مقاومت یک سیال در برابر جریان و تغییر شکل است که به طور مستقیم تأثیر زیادی بر عملکرد و کارایی موتور دارد. ویسکوزیته معمولاً در دماهای پایین اندازه‌گیری می‌شود و به صورت استاندارد روی بسته‌بندی محصول درج می‌گردد. به عنوان مثال، هنگامی که بر روی یک روغن موتور عبارتی نظیر 5W-30 مشاهده می‌کنید، رقم قبل از W نشان‌دهنده ویسکوزیته در دماهای پایین‌تر است و W به معنی زمستان (Winter) اشاره می‌کند، که تاکید بر آزمایش آن در دماهای پایین دارد. این نکته حائز اهمیت است که در شرایط دماهای سرد، روغن موتور باید دارای ویسکوزیته پایین‌تر باشد تا به راحتی در موتور جاری شده و از عملکرد مناسب آن اطمینان حاصل شود. بالعکس، در فصول گرم سال و در دماهای بالا، ویسکوزیته روغن کاهش یافته و می‌تواند منجر به رقیق شدن بیش از حد شود که در این حالت انتخاب روغن با ویسکوزیته بالا ضروری است تا از افت عملکرد موتور جلوگیری شود و در عین حال نیاز به روانکاری مناسب فراهم گردد. در نتیجه، انتخاب صحیح ویسکوزیته برای روغن موتور نه تنها به حفظ سلامت و کارآیی موتور کمک می‌کند، بلکه تأثیر مستقیم بر افزایش عمر مفید آن دارد و می‌تواند به طور چشم‌گیری بر مصرف سوخت و هزینه‌های نگهداری خودروی شما تأثیرگذار باشد. در نهایت، با توجه به شرایط آب و هوایی و نوع موتوری که در اختیار دارید، انتخاب ویسکوزیته مناسب یکی از کلیدی‌ترین و هوشمندانه‌ترین تصمیمات در فرآیند نگهداری و مدیریت خودرو محسوب می‌شود.
4- انتخاب نوع مناسب روغن موتور، یکی از مراحل حیاتی در نگهداری و عملکرد بهینه خودرو به شمار می‌آید. برای تعیین نوع روغن موتور، اولین گام مرور دقیق دفترچه راهنمای خودرو است که اطلاعات اساسی در مورد شرایط و نیازهای خاص خودرو را در اختیار شما قرار می‌دهد. به علاوه، توجه به استانداردهای محصول و ویسکوزیته روغن می‌تواند تا حد زیادی فرایند خرید را تسهیل کند. با این حال، باید به این نکته توجه داشت که عوامل دیگری نیز وجود دارند که نباید نادیده گرفته شوند. روغن‌های موتوری در سه دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند که هر کدام با ساختار و ویژگی‌های خاص خود عرضه می‌شوند. روغن موتور تمام سینتیک، که تحت عنوان اسپانیایی "Full Synthetic Oil" شناخته می‌شود، بالاترین کیفیت و عملکرد را در میان سایر گزینه‌ها ارائه می‌دهد. این نوع روغن به‌ویژه برای خودروهای پیشرفته و با توان بالا مناسب است و ویژگی‌هایی چون کاهش مصرف سوخت، افزایش عمر مفید و محافظت مؤثر از قطعات در برابر سایش را به ارمغان می‌آورد. از طرف دیگر، روغن‌های موتور نیمه سینتیک، که به عنوان "Synthetic Blend Oil" شناخته می‌شوند، ترکیبی از روغن‌های سینتیک و مینرال هستند و در نتیجه عملکردی مشابه با روغن‌های تمام سینتیک دارند اما در عین حال قیمت آن‌ها به مراتب مناسب‌تر از مدل‌های تمام سینتیک است، که این امر آن‌ها را به گزینه‌ای محبوب در بازار تبدیل کرده است. در نهایت، روغن‌های موتور معمولی یا "Conventional Oil"، که از نفت خام تولید می‌شوند، یکی دیگر از انواع موجود در بازار هستند. این نوع روغن‌ها معمولاً از لحاظ قیمت به صرفه‌تر بوده و به عنوان گزینه‌ای اقتصادی برای خودروهای عادی و روزمره به شمار می‌روند. بنابراین، با در نظر گرفتن انواع مختلف روغن‌های موتور و ویژگی‌های منحصر به فرد هر کدام، می‌توان انتخابی آگاهانه و متناسب با نیازهای خودرو خود داشت.
5- وقتی به انتخاب روغن موتور مناسب می‌پردازید، یکی از کلیدی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت و عملکرد نهایی محصول، برند آن است. بسیاری از مصرف‌کنندگان ممکن است ندانند که نه تنها مشخصات فنی مانند ویسکوزیته، بلکه نام تجاری روغن موتور نیز می‌تواند به شکل قابل توجهی بر نتایج عملکردی خودرو تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، یک روغن موتور از برند X با مشخصات 10W-20 ممکن است به دلیل فرمولاسیون خاص و تکنولوژی‌های نوین استفاده شده در آن، عملکرد و محافظت بیشتری در مقایسه با روغنی از برند Y با همین مشخصات داشته باشد. از این رو، آگاهی از برندهای معتبر می‌تواند به شما کمک کند تا انتخابی صحیح و مطمئن داشته باشید. در این راستا، برندهای معروف خارجی مانند Gulf , توتال (Total)، کاسترول (Castrol)، الف (Elf) و لیکومولی (Liqui Moly) همواره در بین مصرف‌کنندگان اعتبار ویژه‌ای دارند و تجربه‌های مثبت کاربران از آن‌ها، گواهی بر کیفیت بالای محصولاتشان است. همچنین، برندهای داخلی معتبر چون نفت ری سان اسپیدی، بهران، ایرانول و پترونول نیز توانسته‌اند با ارائه محصولات با کیفیت و مطابق با نیازهای بازار، رضایت خاطر مصرف‌کنندگان را جلب کنند.
شما با توجه به سلیقه شخصی و تجربیات خود می‌توانید از بین این برندها، گزینه مناسب را انتخاب کنید تا از هر نظر بهترین تجربه را در استفاده از روغن موتور داشته باشید.